Xá Lợi Phất và Mục Kiền Liên vốn là ngoại đạo, đệ tử của San Xà Da, vì rất thông minh nên hai người này đối với việc học không bao giờ cảm thấy thỏa mãn cho nên sau này đã rời xa San Xà Da để tìm đạo giải thoát rốt ráo. Hai người từng hẹn nhau rằng: “Nếu ai gặp được minh sư học được đạo giác ngộ giải thoát trước thì sẽ nói cho người kia biết để cùng nương tựa nhau học tập.” Lúc đó Xá Lợi Phất và Mục Kiền Liên mỗi người đều có 100 vị đệ tử. Lúc chưa gặp Phật, hai người họ rất ngạo mạn cho rằng trên thế giới này không có ai thông minh bằng họ.
Hôm nọ, Xá Lợi Phất đang đi trên đường ở thành Vương Xá thì gặp một vị đệ tử Phật người này chính là một trong 5 vị Tỳ kheo ở Lộc Dã Uyển là A Xả Bà Thệ. Lúc đang khất thực bên đường, chính dáng vẻ uy nghi thanh tịnh của tỳ kheo nầy đã khiến Xá Lợi Phất chú ý, với lòng hiếu kỳ bèn lễ độ thỉnh vấn: “Xin hỏi vị tu sĩ đầy uy nghi tao nhã, Ngài sống nơi đâu? Thầy của Ngài là ai? Ngài đã được truyen thụ đạo lý gì từ vị ấy?” A Xả Bà Thệ khiêm tốn trả lời: “Ta sống ở tịnh xá Trúc Lâm, là đệ tử của Phật Đà. Thầy ta là bậc Đại Sư, bậc trí tuệ của trời và người. Đạo lý mà Người dạy ta rất thâm sâu vi diệu. Ta chỉ trả lời được những gì trong phạm vi ta đã được học mà thôi. Gia sư thường nói: “Các pháp do nhân duyên sanh, các pháp do nhân duyên diệt”. Lại nói: “Các hành vô thường, là pháp sanh diệt, sanh diệt diệt rồi, tịch diệt là vui”.
Xá Lợi Phất nghe xong hai câu pháp ngữ này trong lòng cảm thấy vô lượng pháp lạc hoan hỉ. Đây chính là hai câu mà ông mãi tìm kiếm, nay thông qua đệ tử Phật nghe được Pháp nhân duyên, hiểu được tất cả các Pháp không phải do con người tạo tác, cũng không phải do trời, mà do nhân duyên sanh khởi, cũng do nhân duyên mà diệt. Điều này đã khơi mở trí tuệ “Vô Ngã” cho ông, giúp ông đoạn trừ mọi phiền não nhỏ nhặt trong lòng. Lúc này ông ngộ ra rằng Phật Đà thật vĩ đại và sau đó quyết tâm đi bái kiến Phật.
Xá Lợi Phất sau khi đảnh lễ từ biệt A Xả Bà Thệ liền đi tìm Mục Kiền Liên và nói rằng: có một bậc thánh giả có thể làm Thầy chúng ta. Mục Kiền Liên nghe xong không tin tưởng lắm, Xá Lơi Phất bèn quả quyết rằng: “Mục Kiền Liên, Phật Đà chính là vị Thầy mà chúng ta muốn tìm kiếm lâu nay”. Xá Lợi Phất bèn đem những Pháp ngữ mà mình đã được nghe thuật lại một cách tỉ mĩ cho Mục Kiền Liên nghe. Sau khi nghe xong ông ta vui mừng đến rơi nước mắt, thế là hai người quyết tâm dẫn đệ tử cùng đến tịnh xá Trúc Lâm bái kiến Phật.
Hôm sau, Phật Đà nhìn thấy họ liền rất vui mừng, Ngài cảm thấy kể từ khi chứng ngộ đến hôm nay những pháp thoại đã nói, thật sự đã có người thấu hiểu.
Sau khi Xá Lợi Phất, Mục Kiền Liên cùng đệ tử của họ quy y Phật, rất nhiều người đều muốn theo Phật xuất gia học đạo. Do sức cảm hóa mạnh mẽ nên mọi người sợ con em mình đi xuất gia cả, cũng có người sợ đệ tử của Phật ngày càng đông sẽ tạo nên một thế lực to lớn do đó trong xã hội đã xuất hiện những lời chỉ trích rằng: “Sa môn Thích Ca Mâu Ni nhiễu loạn gia đình họ, đoạn tuyệt người nối dõi nhà họ, mê hoặc con cháu họ đi xuất gia. Thậm chí nói rằng việc ba anh em Ưu Lâu Tần Loa Ca Diếp cùng ngàn đệ tử của họ quy y Phật như vậy, Phật đã đoạt lấy những đứa con từ vòng tay người mẹ, đoạt lấy người chồng từ người vợ”.
Trên bước đường du hóa, đệ tử Phật đều nghe thấy những lời nói ngông cuồng đó, bèn về thưa cùng Phật. Phật hiền từ nói: “Lời nói sàm đối với người trí mà nói, thì cũng giống như mây khói vậy, trong vòng bảy ngày nữa sẽ tự tan biến không còn gì cả. Các vị đừng bận tâm, sau này nếu có kẻ nói như vậy thì hãy đáp lại họ rằng: “Phật Đà dẫn dắt mọi người đạt đến chân lý của nhân sinh, giúp con người trở nên hoàn mỹ. Học Phật không nhất định dành cho người xuất gia, tại gia mà phụng hành Phật pháp thì cũng đạt đến giải thoát an vui”. Do đó đệ tử Phật nếu nghe những lời trách móc khó nghe thì hãy y theo lời Phật mà nói với mọi người”. Quả nhiên khi được nghe lời Phật dạy, những người phao tin sàm báng đó đều ăn năn hối lỗi và không còn nói lời phê bình nào nữa. Sau bảy ngày không còn ai nhắc tới việc này, mọi người rất khâm phục đối với lời trí tuệ minh triết của Phật.
◊-◊————————————————————————————————–◊-◊
THÍCH THỊ PHƯỚC
Từ đó, nguồn cội yêu thương hiếu đạo đã được khơi dậy một cách mạnh mẽ, nên rằm tháng bảy trở thành một lễ hội truyền thống tri ân cao quý của Phật giáo: Tết trung nguyên, rằm tháng bảy, địa quan xá tội, Mục liên cứu mẹ, lễ tự tứ,…Đây là ngày lễ truyền thống của đạo lý Việt Nam, dạy cho mọi người xóa bỏ hận thù, biết làm mới với tinh thần “Xá Tội – tha thứ những lỗi lầm”.
Con quỳ lạy Phật Thích Ca
Chứng minh đệ tử tên là Mục Liên
Lòng con mộ đạo tu hiền
Xuất gia theo Phật cầu nguyền hôm nay.
Nghe kinh Phật thuyết bảy ngày
Minh tâm kiến tánh như lai trọn lành
Lục thông đầy đủ nên danh
Muốn tìm Cha Mẹ lòng thành gắng công.
Đền ơn cho bú ẵm bồng
Liền dùng đạo nhãn xem liền thế gian
Thấy vong Mẹ khổ muôn vàn
Ốm gầy đói khát trong đàng quỷ ma.
Mục Liên kêu Mẹ khóc la
Đau lòng thương Mẹ đọa sa Diêm đình
Thanh Đề nhìn thấy con mình
Mục Liên cứu Mẹ hết tình gắng công.
Con ơi! Mẹ đói trong lòng
Mục Liên nghe nói khóc ròng thở than
Vội vàng trở lại thế gian
Bới cơm một bát đem sang Mẹ mừng.
Và cơm vô miệng nửa chừng
Chén cơm hóa lửa phừng phừng thành than
Mục Liên xem thấy kinh hoàng
Trong lòng đau đớn khóc than buồn tình.
Mẹ ơi! Niệm Phật độ mình
Trở về lạy phật cầu xin Mẹ già
Thích Ca Đức Phật phân qua
Mẹ ngươi tội nặng đọa ra nghiệp hành.
Ta truyền cứu tế pháp lành
Cần cầu Tăng chúng tịnh thanh chú nguyền
Cầu cho Phụ Mẫu hiện tiền
Lục thân quyến thuộc bình yên đều hòa.
Bảy đời Phụ Mẫu đã qua
Về Trời hưởng phước sáng lòa hào quang
Vui chơi thong thả thanh nhàn
Ngày rằm tháng Bảy lập đàn trai tăng.
Sắm cơm trăm món đồ ăn
Trái cây ngũ quả hương đăng rõ ràng
Chiếu, giường, bồn nước, mùng, màn
Dầu, đường, trà lá, bát vàng đựng cơm.
Những đồ vật quý bông thơm
Thành tâm dọn tiệc Lan Bồn phân minh
Cúng dường Tam Bảo cầu Kinh
Chư Tăng tịnh giới giữ gìn nghiêm trang.
Cầu cho Thí chủ Trai đàn
Tâm hành thiền định vái van chúc nguyền
Thanh Đề khổ ách hết liền
Ngày rằm tháng Bảy thành tiên về Trời.
Noi gương hiếu thảo đời đời,
Xót thương Phụ Mẫu hiện thời nuôi con.
Nhai cơm cho bú hao mòn
Ơn sâu nghĩa nặng thương con hết lòng.
Trời cao đất rộng mênh mông
Biển hồ lai láng sánh đồng Thái sơn
Tu hành báo tứ trọng ân
Độ đời ba cõi sạch trơn trọn lành.
Mục Liên đại hiếu tu hành
Báo ân Phụ Mẫu nên danh độ đời.
Câu chuyện của hai đóa hồng trong đêm trước ngày Vu Lan. Đó là Hồng Nhung đỏ Giảm và Hồng trắng tinh khôi.
Ngày lễ Vu La n người ta cài lên cánh mình đóa Hồng Nhung nếu họ may mắn còn có mẹ, người mất mẹ cài đóa Hồng trắng cho mình.
Đêm tháng 7 Âm lịch. Ngày trăng thứ 14 đủ tròn và sáng để chiếu lên vạn vật. Vườn hồng nằm dưới ánh trăng vàng dịu dàng. Tia sương của đêm đọng lại lá, lên những cánh hồng. Những đóa hồng tỏa mùi thơm khắp không gian về đêm. Chỉ còn đêm nay nữa thôi, sáng mai sớm hết những thứ đóa hồng này sẽ được ngắt, để người đời dùng chúng thay cho lời tri ân với mẹ! Ngày Lễ Vu Lan.
Hồng Trắng được trồng cạnh Hồng Nhung. Hồng Trắng say sưa tận hưởng cái lạnh của sương, uống lấy từng giọt sương để khiến mình có thể rực rỡ nhất vào ngày mai. Đóa Hồng Nhung nhìn bạn đang cố gắng hết sức có thể để tăng nhựa sống cho mình, Hồng Nhung rụt rè nói với bạn:
– Hồng Trắng ơi, mai là ngày lễ Vu lan rồi, cậu có buồn không?
– Tại sao lại buồn chứ?
Gương mặt Hồng Trắng vẫn tươi tắn lạ thường. Hồng Nhung khẽ khàng:
– Tớ không biết vì sao trong ngày lễ Vu lan con người lại dùng tớ, một loài hoa hồng mang màu đỏ để dành cho những người còn mẹ trên đời. Còn cậu – loài hoa hồng trắng luôn phải dành cho những người đã mất mẹ. Có khi nào cậu thấy buồn không?
– Không đâu, tớ không phải là đại diện cho sự bất hạnh của những người mất mẹ, tớ thay họ nói lên tình yêu vô bờ bến mà họ dành cho mẹ. Họ dùng tớ để thay lời cảm ơn và thể hiện lòng kính yêu với mẹ, ngay cả khi mẹ không còn trên thế gian này nữa. Được cài trước lồng ngực của những người mất mẹ, tớ nghe được tiếng thổn thức, một nỗi xót xa trào dâng qua từng nhịp đập của con tim.
- Nhưng những người còn mẹ sẽ vui vẻ hơn những người mất mẹ vì vậy nếu được chọn cài lên ngực những người còn mẹ sẽ hạnh phúc hơn rất nhiều phải không nào? Hồng Nhung gặng hỏi bạn.
- Tôi nghĩ đến tớ khi nằm trên thăng của người khác, những người may mắn còn mẹ sẽ hiểu họ cần phải làm gì xứng đáng với ân huệ mà cuộc đời còn dành cho họ. Họ cần phải có nhiều hơn để đến một ngày nào đó khi phải cài đặt lên vũ khí, họ không cảm thấy ân hận vì mình đã không làm một người tốt. Tôi hạnh phúc khi nói thay tình yêu của những người mất mẹ và nuôi dưỡng tới những người còn mẹ. Tôi đã làm giả sứ của tình nguyên tử quý giá.
Hồng Nhung nhìn Hồng ngưỡng ngưỡng. Cả hai yên lặng hút dưỡng dưỡng từ đất và uống sương đêm để mình đẹp hơn vào ngày mai.
(Diệu Bạch St)
◊-◊—————————————– ———————-◊-◊
NĂM THÁNG DẦN TRÔINĂM THÁNG DẦN TRÔI
Thích Thiện Phước
Cuộc đời là một hành trình luôn đưa ta về phía trước, không giậm chân tại chỗ, không lùi lại phía sau, từng bước chân trải dài ấy, luôn mang theo: Ước mơ thách thức, hạnh phúc niềm đau, nụ cười tiếng khóc, thất bại thành công, nhục vinh được mất,… có người đạt được đỉnh cao của sự nghiệp một cách mau chóng dễ dàng khi còn rất trẻ, có người lận đận mãi vẫn không thành, có người thì chưa lên đến đài vinh quang thì nhìn lại đã già, hơi tàn sức kiệt, rồi phải chống chọi chịu đựng với bệnh tật, như chờ đợi đến hồi kết thúc một chuyến đi xa…
Ai cũng có một thời vẫy vùng xông pha nơi chân trời góc biển, rồi cũng có lúc phải thu mình bình lặng chốn quê nhà, vui cùng cỏ nội mây ngàn, đếm từng giọt mưa rơi như dòng thời gian của đời người đang trút xuống… trở về sống cho mình, ngồi cắt móng tay, đếm từng hơi thở, soi gương nhìn mặt mình thật kỹ thật lâu, để thấy những nếp nhăn in đậm nét phong trần, thấy mây bay cuối tận chân trời mà lòng đầy xao xuyến, bỗng quên đi bao ký ức về cuộc đời thành bại nhục vinh, đã là lữ khách trần gian thì cái gì là của họ của ta, đến lúc an lòng nhìn lại buông xuôi muôn duyên để nhẹ lòng cho một chuyến đi về…“cô đơn không hẵn một mình, một mình không hẵn cô đơn”, chim hót, lá rơi, bầu trời đầy sao đêm…chỉ một mình ta nhưng ngập tràn hạnh phúc bao la.
Mờ sáng rừng thiền chưa dọi nắng
Đêm về hoa cỏ cũng lặng yên
Từng tiếng chim kêu bình minh dậy
Sương lờ bóng nguyệt giới hương bay.
Thật ra, đời người mau chóng lắm bạn, tất cả mọi chúng ta đều sẽ có ngày ly biệt và đến điểm dừng, đó là ngày mà mình rời xa thế giới nầy, ly biệt người thân thương, mọi thứ mà ta gắn bó trân quí yêu thích rồi cũng phải buông xuôi, ta không giữ mãi những gì mình có được, mất mát, đổi thay, tàn hoại…vì thế gian là vô thường, có một thứ không bao giờ thay đổi, đó là luôn luôn thay đổi, sống ở đời đôi lúc cũng phải tuỳ duyên, thay đổi chính mình cho phù hợp với thời đại hoàn cảnh, nếu ta không thay đổi thì sẽ bị thay thế và lùi về phía sau.
Nếu biết còn vài ngày, vài giờ, vài phút giây nữa để sống, thì bạn sẽ sống như thế nào, và làm gì cho khoảng thời gian còn lại của mình?… Ai nấy đều có nỗi khổ niềm đau, vì vậy cho dù hoàn cảnh nào, ta phải sống tràn ngập tình thương yêu: Bản thân, mọi người và muôn loài, khi tình thương đủ lớn thì cánh cửa khổ đau cũng dần khép lại, xin cho đi tình thương vô hạn bằng nhiều phương diện ở trong đời.
Lạy Phật mong sao cho con và mọi người mọi loài sống an lành tự tại, như cánh hạc tung bay giữa bầu trời cao rộng thênh thang, như những đám mây nhẹ nhàng phiêu bồng cao vút chốn thiên không, như dòng nước thì thầm len lõi xuyên qua mọi ngóc ngách của vũ trụ bao la, thong dong từng bước chân đi ngang cuộc đời một cách an toàn không vướng mắc, như làn gió thổi qua những cánh đồng hoa cỏ, mang theo hương thơm vi diệu lan tỏa khắp mọi chân trời.
Thời gian của kiếp người là một nguồn tài nguyên có giới hạn, không thể tái chế, mua bán, trao đổi, tiền bạc châu báu mất đi hôm nay, ngày mai có thể tìm được, còn thời gian trôi qua rồi, sẽ không bao giờ trở lại. Món quà vô giá này, tạo hóa đã ban cho chúng ta và muôn loài đồng đều như nhau. Mỗi ngày đêm có 24 giờ đồng hồ, nhưng chúng ta sử dụng vào việc gì, đó là chuyện cá nhân của từng người…
Đời người sống vài mươi năm, thật quá ngắn ngủi so với vòng luân hồi vô tận. Mỗi một hành nghiệp của chúng ta, dù tốt hay xấu, đều ẩn tàng lý nhân quả ở đó. Vì vậy, khi được làm thân người, bạn hãy tận dụng cơ hội hiếm có nầy, cố gắng sống nhân từ, đạo đức, chân chánh, trung nghĩa, thanh cao, liêm khiết,… trải lòng yêu thương giúp đỡ mọi người.
Cuộc đời, vốn dĩ có nhiều sự bất an đau khổ, ta nên sống sao cho có ý nghĩa, mang lại niềm vui cho mình và người. Ngày ngày tu nhân tích đức, sớm sớm tinh tấn công phu, cầu mong cho mọi người hết khổ, sống đời an vui hạnh phúc trong cõi phù du mộng ảo nầy.
Tuy nhiên, cuộc đời thật tươi đẹp cho những ai sống chân thật với nó: Và vẫn còn đâu đó những khoảng trời bình yên vô hạn, những đàn cò trắng bay lượn xa xa trên cánh đồng lúa bất tận giữa buổi chiều thu nhạt nắng, những khu rừng nguyên sinh xanh thẳm bao la, những dòng sông tĩnh lặng uốn khúc êm đềm, những chú ong dễ thương chăm chỉ hút mật, những đàn bướm bay chập chờn trong vườn hoa cỏ dại khi bình minh về còn đượm thấm sương đêm….thành trụ hoại không – thế gian vô thường, sanh già bệnh chết – thân người giả tạm, xuân hạ thu đông – năm tháng dần trôi, lá rụng về cội nước chảy ra khơi, an nhiên cho một chuyến đi về,…
Thong dong ở mọi phương trời
Mây bay gió thổi mong đời an yên.
Gót chân thoát tục tuỳ duyên
Lối về hoa cỏ thiên nhiên thanh nhàn.
Nha Mân, 03/2023.
Kinh Vu Lan – Thích Thiện Phước.