Tháp: Tột đổ ba, tốt đổ ba, phù đồ, chi đề, chế để, là nơi phụng thờ Xá lợi Phật. Lậu Tăng Kỳ chép: khi lễ tháp phải đi vòng mé tay phải như vầng nhật nguyệt và các vì sao xoay quanh núi Tu Di.
Vòng mé hữu tháp nguyện cho chúng sanh chỗ đi không nghịch thánh tất cả trí.
Nhiễu tháp có 5 điều lợi:
1. Thân đoan chánh.
2. Ấm giọng
3. Sanh về cõi Trời.
4. Làm vương hầu.
5. Đặng đạo Niết bàn.
Kinh Vô Cấu Ưu Bà Di chép: “Thế tôn, con thường dậy sớm quét dọn tháp Phật, lại rải hoa thắp hương, nhiễu quanh, cúng dường. Sau đó, con trở về phòng, ngồi thiền, tu bốn pháp phạm hạnh, vâng giữ ba pháp quy y và năm giới cấm. Con luôn hành trì như thế. Bạch Thế tôn, con nay vẫn chưa biết quét tháp Phật, lại rải hoa thắp hương, nhiễu quanh, cúng dường như thế sẽ được căn lành và phước báo gì?”.
Phật bảo: “Nầy Vô Cấu Ưu Bà Di, người quét tháp Phật và nhiễu quanh có được năm thứ phước báo:
Tự tâm thanh tịnh, người khác thấy mình sanh lòng thanh tịnh.
Được người khác yêu mến.
Chư thiên sanh lòng vui mừng.
Gom chứa hạnh nghiệp đoan chánh.
Khi mạng chung được sanh lên cõi Trời.
Này Vô Cấu, Nếu có người dốc lòng tin Phật, làm hình tròn tô đắp tháp của Phật, rải hoa thắp hương nhiễu quanh cúng dường, khi thân hoại mạng chung sẽ được thác sanh về cõi trời Hóa Lạc.
Nếu người tin Phật làm hình bán nguyệt, đắp nắn tháp Phật, rải hoa thắp hương nhiễu quanh, cúng dường thì khi thọ chung liền sanh lên cõi trời Đâu Suất.
Nếu người tin Phật ở bên tháp Phật, lau dọn bốn góc, rải hoa thắp hương nhiễu quanh, cúng dường thì sau khi mạng chung được sanh lên cõi trời Diệm Ma.
Nếu người tin Phật làm hình mặt người, quét dọn lau tháp, rải hoa thắp hương nhiễu quanh cúng dường như thế thì khi thân hoại mạng chung sẽ được sanh vào cõi Diêm Phù Đề, giàu có tự tại, khi tuổi thọ hết sẽ được sanh lên cõi trời thứ 33.
Phật dạy có 4 hạng người được xây tháp cúng dường đó là: Như Lai, thánh đệ tử của Như Lai, bích chi Phật, và chuyên luân thánh vương.
Trên 2500 về trước Khi Phật du hành đến nước Câu Tát La, có người Bà la môn đang cày đất, trông thấy Thế tôn đi qua, ông ta bèn đến lễ Phật. Thế tôn thấy vậy liền mỉm cười. Các Tỳ kheo bạch Phật:
Phật đáp:
- Ðó là người nông phu đảnh lễ Ta và đảnh lễ tháp Phật Ca Diếp dưới luống cày kia.
Các Tỳ kheo thưa: “Bạch Thế tôn chúng con muốn được thấy tháp Phật Ca Diếp!
Phật dạy:
- Các Thầy hãy đến xin ông Bà la môn này một nắm đất tại chỗ ấy.
Thế rồi, ông Bà la môn liền cho các thầy Tỳ kheo nắm đất. Thế tôn bèn dùng thần lực làm ngôi tháp thất bảo của Phật Ca Diếp xuất hiện, cao một do tuần bề mặt rộng nửa do tuần”. Đức Thế tôn bèn xây ngôi tháp của đức Phật Ca Diếp tại nơi ấy và đây là ngôi tháp Phật đầu tiên tại cõi Diêm phù đề nầy.
Ngài bèn nói kệ khen rằng:
“Dùng trăm ngàn gánh vàng,
Đem làm việc bố thí,
Không bằng dung tâm lành
Cung kính lễ tháp Phật.
Đức Thế tôn bèn xây tháp Phật Ca Diếp, dưới nền làm thành hình vuông, xung quanh đặt lan can, rồi xây lên hai tầng hình tròn, dựng bốn trụ ở bốn góc, bên trên trang trí bảo cái. Khi tháp hoàn thành, vì tôn kính Phật quá khứ nên Thế tôn tự đảnh lễ.
“Ai dùng trăm ngàn vàng,
Đem làm việc bố thí,
Không bằng dùng tâm lành,
Cung kính lễ tháp Phật”.
Bấy giờ người đời nghe Thế tôn xây tháp liền mang hương hoa đến dâng cho Thế tôn. Vì lòng tôn kính Phật quá khứ nên Thế tôn nhận hương hoa ấy rồi đem cúng dường tháp, Phật đọc kệ:
“Dùng trăm ngàn xe vàng,
Đem làm việc bố thí,
Không bằng dùng tâm lành,
Đem hương hoa cúng tháp.
Khi ấy, đại chúng vân tập, Phật liền bảo Xá Lợi Phất thuyết pháp cho mọi người nghe, rồi Phật đọc kệ:
“Trăm ngàn cõi Diêm phù,
Chứa đầy vàng bố thí,
Không bằng bố thí pháp,
Tùy nguyện khiến tu hành”.
Thuở xưa, có Cù Ba Ly tướng quân muốn đến phương Tây để chinh phạt. Các Tỳ kheo bạch Phật. Đức Phật đồng ư cho, tướng quân nhận được tóc rồi, không biết cung trí chỗ nào. Đức Phật cho phép để trong tháp bằng vàng, tháp bằng bạc, tháp bằng vật báu, tháp bằng tạp bảo, hay dùng tơ lụa, để giữ lại. tướng quân không biết đem đi bằng cách nào, đức Phật cho phép dùng voi ngựa xe cộ để chở, hoặc đội trên đầu hoặc vác trên vai. Vương tử đem tóc của Phật đến chỗ chinh phạt được thắng trận. Khi trở về nước tướng quân vì đức Thế tôn xây tháp để thờ tóc. Đây là ngôi tháp của đức Phật lúc Ngài còn tại thế.
Đức Phật nói kệ:
Dầu dùng trăm ngàn anh lạc
Đều là vàng diêm phù đàn
Không bằng dùng một nắm bùn
Vì Phật xây dựng bảo tháp.
Dầu dùng trăm ngàn nắm vàng
Đều là vàng diêm phù đàn
Không bằng dùng một nắm bùn
Vì Phật xây dựng bảo tháp.
Dầu dùng trăm ngàn gánh vàng
Đều là vàng diêm phù đàn
Không bằng dùng một nắm bùn
Vì Phật xây dựng bảo tháp.
Dầu dùng trăm ngàn ôm vàng
Đều là vàng diêm phù đàn
Không bằng dùng một nắm bùn
Vì Phật xây dựng bảo tháp.
Dầu dùng trăm ngàn vách vàng
Đều là vàng diêm phù đàn
Không bằng dùng một nắm bùn
Vì Phật xây dựng bảo tháp.
Dầu dùng trăm ngàn núi vàng
Đều là vàng diêm phù đàn
Không bằng dùng một nắm bùn
Vì Phật xây dựng bảo tháp.
Dầu dùng trăm ngàn núi vàng
Đều là vàng diêm phù đàn
Không bằng dùng một nắm bùn
Vì Phật xây dựng bảo tháp.
Sau khi Xá Lợi Phất, Mục Liên nhập Bát Niết bàn, các Tỳ kheo bạch và được đức Phật cho phép xây tháp đó là tháp thanh văn đầu tiên thời Phật còn tại thế.
◊-◊———————————————————-◊-◊
NĂM THÁNG DẦN TRÔI
Thích Thiện Phước
Cuộc đời là một hành trình luôn đưa ta về phía trước, không giậm chân tại chỗ, không lùi lại phía sau, từng bước chân trải dài ấy, luôn mang theo: Ước mơ thách thức, hạnh phúc niềm đau, nụ cười tiếng khóc, thất bại thành công, nhục vinh được mất,… có người đạt được đỉnh cao của sự nghiệp một cách mau chóng dễ dàng khi còn rất trẻ, có người lận đận mãi vẫn không thành, có người thì chưa lên đến đài vinh quang thì nhìn lại đã già, hơi tàn sức kiệt, rồi phải chống chọi chịu đựng với bệnh tật, như chờ đợi đến hồi kết thúc một chuyến đi xa…
Ai cũng có một thời vẫy vùng xông pha nơi chân trời góc biển, rồi cũng có lúc phải thu mình bình lặng chốn quê nhà, vui cùng cỏ nội mây ngàn, đếm từng giọt mưa rơi như dòng thời gian của đời người đang trút xuống… trở về sống cho mình, ngồi cắt móng tay, đếm từng hơi thở, soi gương nhìn mặt mình thật kỹ thật lâu, để thấy những nếp nhăn in đậm nét phong trần, thấy mây bay cuối tận chân trời mà lòng đầy xao xuyến, bỗng quên đi bao ký ức về cuộc đời thành bại nhục vinh, đã là lữ khách trần gian thì cái gì là của họ của ta, đến lúc an lòng nhìn lại buông xuôi muôn duyên để nhẹ lòng cho một chuyến đi về…“cô đơn không hẵn một mình, một mình không hẵn cô đơn”, chim hót, lá rơi, bầu trời đầy sao đêm…chỉ một mình ta nhưng ngập tràn hạnh phúc bao la.
Mờ sáng rừng thiền chưa dọi nắng
Đêm về hoa cỏ cũng lặng yên
Từng tiếng chim kêu bình minh dậy
Sương lờ bóng nguyệt giới hương bay.
Thật ra, đời người mau chóng lắm bạn, tất cả mọi chúng ta đều sẽ có ngày ly biệt và đến điểm dừng, đó là ngày mà mình rời xa thế giới nầy, ly biệt người thân thương, mọi thứ mà ta gắn bó trân quí yêu thích rồi cũng phải buông xuôi, ta không giữ mãi những gì mình có được, mất mát, đổi thay, tàn hoại…vì thế gian là vô thường, có một thứ không bao giờ thay đổi, đó là luôn luôn thay đổi, sống ở đời đôi lúc cũng phải tuỳ duyên, thay đổi chính mình cho phù hợp với thời đại hoàn cảnh, nếu ta không thay đổi thì sẽ bị thay thế và lùi về phía sau.
Nếu biết còn vài ngày, vài giờ, vài phút giây nữa để sống, thì bạn sẽ sống như thế nào, và làm gì cho khoảng thời gian còn lại của mình?… Ai nấy đều có nỗi khổ niềm đau, vì vậy cho dù hoàn cảnh nào, ta phải sống tràn ngập tình thương yêu: Bản thân, mọi người và muôn loài, khi tình thương đủ lớn thì cánh cửa khổ đau cũng dần khép lại, xin cho đi tình thương vô hạn bằng nhiều phương diện ở trong đời.
Lạy Phật mong sao cho con và mọi người mọi loài sống an lành tự tại, như cánh hạc tung bay giữa bầu trời cao rộng thênh thang, như những đám mây nhẹ nhàng phiêu bồng cao vút chốn thiên không, như dòng nước thì thầm len lõi xuyên qua mọi ngóc ngách của vũ trụ bao la, thong dong từng bước chân đi ngang cuộc đời một cách an toàn không vướng mắc, như làn gió thổi qua những cánh đồng hoa cỏ, mang theo hương thơm vi diệu lan tỏa khắp mọi chân trời.
Thời gian của kiếp người là một nguồn tài nguyên có giới hạn, không thể tái chế, mua bán, trao đổi, tiền bạc châu báu mất đi hôm nay, ngày mai có thể tìm được, còn thời gian trôi qua rồi, sẽ không bao giờ trở lại. Món quà vô giá này, tạo hóa đã ban cho chúng ta và muôn loài đồng đều như nhau. Mỗi ngày đêm có 24 giờ đồng hồ, nhưng chúng ta sử dụng vào việc gì, đó là chuyện cá nhân của từng người…
Đời người sống vài mươi năm, thật quá ngắn ngủi so với vòng luân hồi vô tận. Mỗi một hành nghiệp của chúng ta, dù tốt hay xấu, đều ẩn tàng lý nhân quả ở đó. Vì vậy, khi được làm thân người, bạn hãy tận dụng cơ hội hiếm có nầy, cố gắng sống nhân từ, đạo đức, chân chánh, trung nghĩa, thanh cao, liêm khiết,… trải lòng yêu thương giúp đỡ mọi người.
Cuộc đời, vốn dĩ có nhiều sự bất an đau khổ, ta nên sống sao cho có ý nghĩa, mang lại niềm vui cho mình và người. Ngày ngày tu nhân tích đức, sớm sớm tinh tấn công phu, cầu mong cho mọi người hết khổ, sống đời an vui hạnh phúc trong cõi phù du mộng ảo nầy.
Tuy nhiên, cuộc đời thật tươi đẹp cho những ai sống chân thật với nó: Và vẫn còn đâu đó những khoảng trời bình yên vô hạn, những đàn cò trắng bay lượn xa xa trên cánh đồng lúa bất tận giữa buổi chiều thu nhạt nắng, những khu rừng nguyên sinh xanh thẳm bao la, những dòng sông tĩnh lặng uốn khúc êm đềm, những chú ong dễ thương chăm chỉ hút mật, những đàn bướm bay chập chờn trong vườn hoa cỏ dại khi bình minh về còn đượm thấm sương đêm….thành trụ hoại không – thế gian vô thường, sanh già bệnh chết – thân người giả tạm, xuân hạ thu đông – năm tháng dần trôi, lá rụng về cội nước chảy ra khơi, an nhiên cho một chuyến đi về,…
Thong dong ở mọi phương trời
Mây bay gió thổi mong đời an yên.
Gót chân thoát tục tuỳ duyên
Lối về hoa cỏ thiên nhiên thanh nhàn.
Nha Mân, 03/2023.
Kinh Vu Lan – Thích Thiện Phước.