CA LƯU ĐÀ DI
Thích Thiện Phước
Ca Lưu Đà Di chính là Ưu Đa Di theo hầu Phật khi Ngài còn là một đông cung Thái tử. Khi Phật Đà quyết định xuất gia, Ca Lưu Đà Di từng dùng mọi cách để ngăn cản Phật Đà. Sau khi Phật Đà đắc đạo, người thừa lệnh vua Tịnh Phạn tiếp đón Phật Đà về quê nhà cũng là Ca Lưu Đà Di. Sau đó Ca Lưu Đà Di xuất gia là vì uy đức của Phật Đà nhiếp phục, nên đã xuống tóc một cách miễn cưỡng. Tuy thân mặc áo cà sa, nhưng không thật phát tâm xuất gia.
Ca Lưu Đà Di luôn bị sự phê bình của mọi người vì mấy nàng phụ nữ và thường xuyên bị Phật Đà trách phạt. Tuy nhiên, sau mọi việc xảy ra, ông cũng biết hối hận, nhưng vẫn sống đời buông lung, không thể tự khống chế tình cảm của bản thân. Mỗi khi bị cám dỗ mà không thể khống chế bản thân, ông ta lại ngâm mình dưới nước để bản thân tỉnh táo hơn, ông ấy là người hài hước như vậy đó.
Ca Lưu Đà Di tuy là người lãng mạn, nhưng lại là người rất có tài năng, khi Phật Đà còn làm Thái tử, ông ta đã từng hầu hạ Phật Đà, vì thế mà mọi người đều biết đến, Phật Đà cũng rất hiểu rõ con người của ông. Phật Đà cũng nhận định ông ấy là một người tốt. Mỗi khi gặp thất bại, Phật Đà chỉ khuyên răn vài câu rồi thôi.
Các đệ tử của Phật Đà không hiểu tại sao lại đối xử quá khoang dung với Ca Lưu Đà Di, Phật Đà đã không còn nghiêm khắc đối với ông giống như lúc vừa mới tổ chức Tăng đoàn. Tuy nhiên ông đã từng hối hận và biết sửa lỗi, Phật Đà nhận định ông vẫn còn hy vọng ở tương lai nếu như chịu ăn năn hối cải.
Khi Phật Đà và Ca Lưu Đà Di sống ở Kỳ Viên tịnh xá, trong vườn thường có những tiếng kêu inh ỏi của các con quạ, khiến ông không thể yên tĩnh tu dưỡng tinh thần, nên ông tức giận và muốn bắn chết những con quạ đó, và cũng vì thế mà bị Phật Đà khuyên bảo. Một lần nọ, ông phải vào cung gặp vua Ba Tư Nặc, ngay lúc ấy phu nhân Mạt Lợi cũng vừa thức giấc, khi biết Ca Lưu Đà Di đến, phu nhân vội khoác lên mình chiếc áo choàng, nhưng không cẩn thận nên đã để lộ mảnh vai, chính vì vậy mà bà ấy cảm thấy hổ thẹn, Ca Lưu Đà Di nhìn thấy và khi về tịnh xá cịn kể cho mọi người nghe: “Hôm nay ta đã nhìn thấy cơ thể trắng nõn của phu nhân Mạt Lợi”. Sau khi Phật Đà biết chuyện nầy, thì ông bị trách phạt một cách nghiêm khắc. Tóm lại, khi nói về Ca Lưu Đà Di, ông ấy là người ham mê mỹ sắc, nơi đâu có các cô gái đẹp ông đều chạy đến xem. Khi đi xa, những vật dụng của mình thường đưa cho thiếu Tỳ kheo giữ lấy, ông lại thích đùa giỡn ở chốn đông người, tập khí quan liêu rất nặng, Phật Đà luôn nhắc nhỡ ông một cách nghiêm khắc.
Có một lần, Ca Lưu Đà Di gặp phải một cô gái đẹp, theo thường lệ thì ông ấy vẫn bị cám dỗ đến nỗi không thể làm chủ bản thân, cô gái này cũng có ý với ông, họ vừa đi vừa tán dóc, đi đến nơi không có người, Ca Lưu Đà Di liền hôn cô gái ấy. Khi hôn, trong lòng ông có một cảm giác rất lạ, và đột nhiên đẩy cô gái ra, không dám nhìn cô gái ấy và chạy thẳng về tinh xá Kỳ Viên. Cô gái lúc này cho rằng ông đã nuốt lời, và có ý sỉ nhục mình, thế là vừa khóc vừa chạy về nhà kể hết mọi chuyện cho cha nghe, nói Ca Lưu Đà Di có ý chọc ghẹo mình.
Sau khi nghe con gái mình kể hết mọi chuyện, người cha vô cùng tức giận, liền tập hợp mọi người và mai phục ở một nơi mà Ca Lưu Đà Di thường đi qua để chờ đánh ông ấy một trận, và lại còn ném ông ấy xuống sông. Sau đó được người cứu giúp, trong lúc này Ca Lưu Đà Di cảm thấy vô cùng nhục nhã.
Từ đó trở đi Phật Đà bắt ông phải theo sát Ngài, không được rời khỏi Phật nửa bước. Vì thế khi Phật Đà giảng dạy kinh Phật, ông cũng phải ngồi nghe giảng, khi Phật Đà tịnh tọa, ông cũng phải tịnh tọa.
Sau này ông dần dần hiểu được cái hay của việc tịnh tọa, và bạch với Phật Đà: “Thưa Phật Đà, con đã thật sự tỉnh ngộ, vì đi theo Phật Đà nên mới có thể đạt được cuộc sống yên ổn. Vì tiếp nhận cách giảng dạy giáo lý của Ngài nên con mới có thể bỏ được vô số phiền não. Bây giờ con mới hiểu được ân huệ của Phật Đà đối với chúng con, con không biết nên làm như thế nào mới có thể báo đáp ơn Ngài”.
Phật Đà nghe xong lời của Ca Lưu Đà Di, Ngài mỉm cười nói: “Ca Lưu Đà Di! Đệ tử đã biết ý nghĩa của việc xuất gia tu hành thực sự! Trên thế gian này không có việc gì hạnh phúc bằng hiểu được pháp lạc, chỉ có những người biết được pháp lạc thì có thể biết niềm hạnh phúc của Niết Bàn”.
Ca Lưu Đà Di cảm thấy rất thích thú, vì đó là lần đầu tiên ông ấy được Phật Đà khen ngợi.
♦♦——————————————————————————♦♦
THÍCH THỊ PHƯỚC
Từ đó, nguồn cội yêu thương hiếu đạo đã được khơi dậy một cách mạnh mẽ, nên rằm tháng bảy trở thành một lễ hội truyền thống tri ân cao quý của Phật giáo: Tết trung nguyên, rằm tháng bảy, địa quan xá tội, Mục liên cứu mẹ, lễ tự tứ,…Đây là ngày lễ truyền thống của đạo lý Việt Nam, dạy cho mọi người xóa bỏ hận thù, biết làm mới với tinh thần “Xá Tội – tha thứ những lỗi lầm”.
Con quỳ lạy Phật Thích Ca
Chứng minh đệ tử tên là Mục Liên
Lòng con mộ đạo tu hiền
Xuất gia theo Phật cầu nguyền hôm nay.
Nghe kinh Phật thuyết bảy ngày
Minh tâm kiến tánh như lai trọn lành
Lục thông đầy đủ nên danh
Muốn tìm Cha Mẹ lòng thành gắng công.
Đền ơn cho bú ẵm bồng
Liền dùng đạo nhãn xem liền thế gian
Thấy vong Mẹ khổ muôn vàn
Ốm gầy đói khát trong đàng quỷ ma.
Mục Liên kêu Mẹ khóc la
Đau lòng thương Mẹ đọa sa Diêm đình
Thanh Đề nhìn thấy con mình
Mục Liên cứu Mẹ hết tình gắng công.
Con ơi! Mẹ đói trong lòng
Mục Liên nghe nói khóc ròng thở than
Vội vàng trở lại thế gian
Bới cơm một bát đem sang Mẹ mừng.
Và cơm vô miệng nửa chừng
Chén cơm hóa lửa phừng phừng thành than
Mục Liên xem thấy kinh hoàng
Trong lòng đau đớn khóc than buồn tình.
Mẹ ơi! Niệm Phật độ mình
Trở về lạy phật cầu xin Mẹ già
Thích Ca Đức Phật phân qua
Mẹ ngươi tội nặng đọa ra nghiệp hành.
Ta truyền cứu tế pháp lành
Cần cầu Tăng chúng tịnh thanh chú nguyền
Cầu cho Phụ Mẫu hiện tiền
Lục thân quyến thuộc bình yên đều hòa.
Bảy đời Phụ Mẫu đã qua
Về Trời hưởng phước sáng lòa hào quang
Vui chơi thong thả thanh nhàn
Ngày rằm tháng Bảy lập đàn trai tăng.
Sắm cơm trăm món đồ ăn
Trái cây ngũ quả hương đăng rõ ràng
Chiếu, giường, bồn nước, mùng, màn
Dầu, đường, trà lá, bát vàng đựng cơm.
Những đồ vật quý bông thơm
Thành tâm dọn tiệc Lan Bồn phân minh
Cúng dường Tam Bảo cầu Kinh
Chư Tăng tịnh giới giữ gìn nghiêm trang.
Cầu cho Thí chủ Trai đàn
Tâm hành thiền định vái van chúc nguyền
Thanh Đề khổ ách hết liền
Ngày rằm tháng Bảy thành tiên về Trời.
Noi gương hiếu thảo đời đời,
Xót thương Phụ Mẫu hiện thời nuôi con.
Nhai cơm cho bú hao mòn
Ơn sâu nghĩa nặng thương con hết lòng.
Trời cao đất rộng mênh mông
Biển hồ lai láng sánh đồng Thái sơn
Tu hành báo tứ trọng ân
Độ đời ba cõi sạch trơn trọn lành.
Mục Liên đại hiếu tu hành
Báo ân Phụ Mẫu nên danh độ đời.
Câu chuyện của hai đóa hồng trong đêm trước ngày Vu Lan. Đó là Hồng Nhung đỏ Giảm và Hồng trắng tinh khôi.
Ngày lễ Vu La n người ta cài lên cánh mình đóa Hồng Nhung nếu họ may mắn còn có mẹ, người mất mẹ cài đóa Hồng trắng cho mình.
Đêm tháng 7 Âm lịch. Ngày trăng thứ 14 đủ tròn và sáng để chiếu lên vạn vật. Vườn hồng nằm dưới ánh trăng vàng dịu dàng. Tia sương của đêm đọng lại lá, lên những cánh hồng. Những đóa hồng tỏa mùi thơm khắp không gian về đêm. Chỉ còn đêm nay nữa thôi, sáng mai sớm hết những thứ đóa hồng này sẽ được ngắt, để người đời dùng chúng thay cho lời tri ân với mẹ! Ngày Lễ Vu Lan.
Hồng Trắng được trồng cạnh Hồng Nhung. Hồng Trắng say sưa tận hưởng cái lạnh của sương, uống lấy từng giọt sương để khiến mình có thể rực rỡ nhất vào ngày mai. Đóa Hồng Nhung nhìn bạn đang cố gắng hết sức có thể để tăng nhựa sống cho mình, Hồng Nhung rụt rè nói với bạn:
– Hồng Trắng ơi, mai là ngày lễ Vu lan rồi, cậu có buồn không?
– Tại sao lại buồn chứ?
Gương mặt Hồng Trắng vẫn tươi tắn lạ thường. Hồng Nhung khẽ khàng:
– Tớ không biết vì sao trong ngày lễ Vu lan con người lại dùng tớ, một loài hoa hồng mang màu đỏ để dành cho những người còn mẹ trên đời. Còn cậu – loài hoa hồng trắng luôn phải dành cho những người đã mất mẹ. Có khi nào cậu thấy buồn không?
– Không đâu, tớ không phải là đại diện cho sự bất hạnh của những người mất mẹ, tớ thay họ nói lên tình yêu vô bờ bến mà họ dành cho mẹ. Họ dùng tớ để thay lời cảm ơn và thể hiện lòng kính yêu với mẹ, ngay cả khi mẹ không còn trên thế gian này nữa. Được cài trước lồng ngực của những người mất mẹ, tớ nghe được tiếng thổn thức, một nỗi xót xa trào dâng qua từng nhịp đập của con tim.
- Nhưng những người còn mẹ sẽ vui vẻ hơn những người mất mẹ vì vậy nếu được chọn cài lên ngực những người còn mẹ sẽ hạnh phúc hơn rất nhiều phải không nào? Hồng Nhung gặng hỏi bạn.
- Tôi nghĩ đến tớ khi nằm trên thăng của người khác, những người may mắn còn mẹ sẽ hiểu họ cần phải làm gì xứng đáng với ân huệ mà cuộc đời còn dành cho họ. Họ cần phải có nhiều hơn để đến một ngày nào đó khi phải cài đặt lên vũ khí, họ không cảm thấy ân hận vì mình đã không làm một người tốt. Tôi hạnh phúc khi nói thay tình yêu của những người mất mẹ và nuôi dưỡng tới những người còn mẹ. Tôi đã làm giả sứ của tình nguyên tử quý giá.
Hồng Nhung nhìn Hồng ngưỡng ngưỡng. Cả hai yên lặng hút dưỡng dưỡng từ đất và uống sương đêm để mình đẹp hơn vào ngày mai.
(Diệu Bạch St)
◊-◊—————————————– ———————-◊-◊
NĂM THÁNG DẦN TRÔINĂM THÁNG DẦN TRÔI
Thích Thiện Phước
Cuộc đời là một hành trình luôn đưa ta về phía trước, không giậm chân tại chỗ, không lùi lại phía sau, từng bước chân trải dài ấy, luôn mang theo: Ước mơ thách thức, hạnh phúc niềm đau, nụ cười tiếng khóc, thất bại thành công, nhục vinh được mất,… có người đạt được đỉnh cao của sự nghiệp một cách mau chóng dễ dàng khi còn rất trẻ, có người lận đận mãi vẫn không thành, có người thì chưa lên đến đài vinh quang thì nhìn lại đã già, hơi tàn sức kiệt, rồi phải chống chọi chịu đựng với bệnh tật, như chờ đợi đến hồi kết thúc một chuyến đi xa…
Ai cũng có một thời vẫy vùng xông pha nơi chân trời góc biển, rồi cũng có lúc phải thu mình bình lặng chốn quê nhà, vui cùng cỏ nội mây ngàn, đếm từng giọt mưa rơi như dòng thời gian của đời người đang trút xuống… trở về sống cho mình, ngồi cắt móng tay, đếm từng hơi thở, soi gương nhìn mặt mình thật kỹ thật lâu, để thấy những nếp nhăn in đậm nét phong trần, thấy mây bay cuối tận chân trời mà lòng đầy xao xuyến, bỗng quên đi bao ký ức về cuộc đời thành bại nhục vinh, đã là lữ khách trần gian thì cái gì là của họ của ta, đến lúc an lòng nhìn lại buông xuôi muôn duyên để nhẹ lòng cho một chuyến đi về…“cô đơn không hẵn một mình, một mình không hẵn cô đơn”, chim hót, lá rơi, bầu trời đầy sao đêm…chỉ một mình ta nhưng ngập tràn hạnh phúc bao la.
Mờ sáng rừng thiền chưa dọi nắng
Đêm về hoa cỏ cũng lặng yên
Từng tiếng chim kêu bình minh dậy
Sương lờ bóng nguyệt giới hương bay.
Thật ra, đời người mau chóng lắm bạn, tất cả mọi chúng ta đều sẽ có ngày ly biệt và đến điểm dừng, đó là ngày mà mình rời xa thế giới nầy, ly biệt người thân thương, mọi thứ mà ta gắn bó trân quí yêu thích rồi cũng phải buông xuôi, ta không giữ mãi những gì mình có được, mất mát, đổi thay, tàn hoại…vì thế gian là vô thường, có một thứ không bao giờ thay đổi, đó là luôn luôn thay đổi, sống ở đời đôi lúc cũng phải tuỳ duyên, thay đổi chính mình cho phù hợp với thời đại hoàn cảnh, nếu ta không thay đổi thì sẽ bị thay thế và lùi về phía sau.
Nếu biết còn vài ngày, vài giờ, vài phút giây nữa để sống, thì bạn sẽ sống như thế nào, và làm gì cho khoảng thời gian còn lại của mình?… Ai nấy đều có nỗi khổ niềm đau, vì vậy cho dù hoàn cảnh nào, ta phải sống tràn ngập tình thương yêu: Bản thân, mọi người và muôn loài, khi tình thương đủ lớn thì cánh cửa khổ đau cũng dần khép lại, xin cho đi tình thương vô hạn bằng nhiều phương diện ở trong đời.
Lạy Phật mong sao cho con và mọi người mọi loài sống an lành tự tại, như cánh hạc tung bay giữa bầu trời cao rộng thênh thang, như những đám mây nhẹ nhàng phiêu bồng cao vút chốn thiên không, như dòng nước thì thầm len lõi xuyên qua mọi ngóc ngách của vũ trụ bao la, thong dong từng bước chân đi ngang cuộc đời một cách an toàn không vướng mắc, như làn gió thổi qua những cánh đồng hoa cỏ, mang theo hương thơm vi diệu lan tỏa khắp mọi chân trời.
Thời gian của kiếp người là một nguồn tài nguyên có giới hạn, không thể tái chế, mua bán, trao đổi, tiền bạc châu báu mất đi hôm nay, ngày mai có thể tìm được, còn thời gian trôi qua rồi, sẽ không bao giờ trở lại. Món quà vô giá này, tạo hóa đã ban cho chúng ta và muôn loài đồng đều như nhau. Mỗi ngày đêm có 24 giờ đồng hồ, nhưng chúng ta sử dụng vào việc gì, đó là chuyện cá nhân của từng người…
Đời người sống vài mươi năm, thật quá ngắn ngủi so với vòng luân hồi vô tận. Mỗi một hành nghiệp của chúng ta, dù tốt hay xấu, đều ẩn tàng lý nhân quả ở đó. Vì vậy, khi được làm thân người, bạn hãy tận dụng cơ hội hiếm có nầy, cố gắng sống nhân từ, đạo đức, chân chánh, trung nghĩa, thanh cao, liêm khiết,… trải lòng yêu thương giúp đỡ mọi người.
Cuộc đời, vốn dĩ có nhiều sự bất an đau khổ, ta nên sống sao cho có ý nghĩa, mang lại niềm vui cho mình và người. Ngày ngày tu nhân tích đức, sớm sớm tinh tấn công phu, cầu mong cho mọi người hết khổ, sống đời an vui hạnh phúc trong cõi phù du mộng ảo nầy.
Tuy nhiên, cuộc đời thật tươi đẹp cho những ai sống chân thật với nó: Và vẫn còn đâu đó những khoảng trời bình yên vô hạn, những đàn cò trắng bay lượn xa xa trên cánh đồng lúa bất tận giữa buổi chiều thu nhạt nắng, những khu rừng nguyên sinh xanh thẳm bao la, những dòng sông tĩnh lặng uốn khúc êm đềm, những chú ong dễ thương chăm chỉ hút mật, những đàn bướm bay chập chờn trong vườn hoa cỏ dại khi bình minh về còn đượm thấm sương đêm….thành trụ hoại không – thế gian vô thường, sanh già bệnh chết – thân người giả tạm, xuân hạ thu đông – năm tháng dần trôi, lá rụng về cội nước chảy ra khơi, an nhiên cho một chuyến đi về,…
Thong dong ở mọi phương trời
Mây bay gió thổi mong đời an yên.
Gót chân thoát tục tuỳ duyên
Lối về hoa cỏ thiên nhiên thanh nhàn.
Nha Mân, 03/2023.
Kinh Vu Lan – Thích Thiện Phước.