Thực hành và quán chiếu ví như tự mình nếm hương vị của trái cây, để biết ngon ngọt của nó, tự mình sàn đập hạt thóc để có gạo và tự mình nấu để có cơm ăn.
Nguyên nhân của tất cả rối rấm bất tận trên thế gian này….là tự ngã. Tự ngã là cái tôi thuộc về tôi, thật ra nó chỉ là cái vỏ bên ngoài. Chúng ta lột bỏ lần để có thể thấy và nhận ra được cái cốt tủy bất sinh bất diệt.
Nhận ra sự thật sâu xa tất cả nguồn gốc điều từ thân và tâm, quán chiếu tâm là tâm và thân thể là thân thể, mọi cảm xúc luôn hiện lên luôn mang hai thái cực, lúc khổ đau khi hạnh phúc… Nếu chúng ta cứ xoay quanh với nó khó mà thoát ra khỏi vướng mắc của thế gian. Quán chiếu giúp chúng ta nhìn ra sự thật vô thường của thân thể và biết rõ cách để vượt qua khổ đau, hãy nhìn vào tự ngã nó rỗng không, không có cố định và khi còn tự ngã thì còn sở hữu, trở thành và mong muốn.
Thực hành và quán chiếu ví như tự mình nếm hương vị của trái cây, để biết ngon ngọt của nó, tự mình sàn đập hạt thóc để có gạo và tự mình nấu để có cơm ăn. Không ai muốn khổ, và ai cũng muốn mình hạnh phúc, nhưng phiền não khổ đau cứ tới. Để cảm nhận ra khổ đau và hạnh phúc phải có cái tôi, của tôi, phải có cái hình thức bên ngoài này…. và chúng ta nhìn nó thật rõ ràng nó đang luyến tiếc vui thích, chán ghét, thù hận, và chúng ta giải quyết nó ngay tại chổ… nó tan biến. Chúng ta khó buông bỏ tự ngã và không nhận ra cái nguy hại do hiểu biết mờ mịt với nó.
Khi nghe âm thanh hãy để chúng trôi qua, khi mũi ngửi, khi xúc chạm hãy để chúng tự nhiên với công việc của chúng, vì tất cả điều là công việc của cái tôi ở bên ngoài…. Chỉ cái duy nhất làm người biết, biết và không nắm giữ cái biết. Và đó là cách để vượt lên khỏi khổ đau… Con người thường thì bị chìm đắm trong lời khen tặng, tước vị, coi mình là lớn lao, họ không xem xét cái tôi là gì? từ đâu đến? và nhìn ra ai cũng có như vậy, sinh từ lúc đầu, thay đổi lớn lên lúc giữa, và diệt vào lúc cuối! Con người chúng ta chẳng có là cái gì cả, nhìn ra được điều này chúng ta có sự mãn nguyện và bình an.
Quán chiếu và thực hành ngay từ giây phút này…
Trần Văn Phạm
◊-◊—————————————————————◊-◊
NĂM THÁNG DẦN TRÔI
Thích Thiện Phước
Cuộc đời là một hành trình luôn đưa ta về phía trước, không giậm chân tại chỗ, không lùi lại phía sau, từng bước chân trải dài ấy, luôn mang theo: Ước mơ thách thức, hạnh phúc niềm đau, nụ cười tiếng khóc, thất bại thành công, nhục vinh được mất,… có người đạt được đỉnh cao của sự nghiệp một cách mau chóng dễ dàng khi còn rất trẻ, có người lận đận mãi vẫn không thành, có người thì chưa lên đến đài vinh quang thì nhìn lại đã già, hơi tàn sức kiệt, rồi phải chống chọi chịu đựng với bệnh tật, như chờ đợi đến hồi kết thúc một chuyến đi xa…
Ai cũng có một thời vẫy vùng xông pha nơi chân trời góc biển, rồi cũng có lúc phải thu mình bình lặng chốn quê nhà, vui cùng cỏ nội mây ngàn, đếm từng giọt mưa rơi như dòng thời gian của đời người đang trút xuống… trở về sống cho mình, ngồi cắt móng tay, đếm từng hơi thở, soi gương nhìn mặt mình thật kỹ thật lâu, để thấy những nếp nhăn in đậm nét phong trần, thấy mây bay cuối tận chân trời mà lòng đầy xao xuyến, bỗng quên đi bao ký ức về cuộc đời thành bại nhục vinh, đã là lữ khách trần gian thì cái gì là của họ của ta, đến lúc an lòng nhìn lại buông xuôi muôn duyên để nhẹ lòng cho một chuyến đi về…“cô đơn không hẵn một mình, một mình không hẵn cô đơn”, chim hót, lá rơi, bầu trời đầy sao đêm…chỉ một mình ta nhưng ngập tràn hạnh phúc bao la.
Mờ sáng rừng thiền chưa dọi nắng
Đêm về hoa cỏ cũng lặng yên
Từng tiếng chim kêu bình minh dậy
Sương lờ bóng nguyệt giới hương bay.
Thật ra, đời người mau chóng lắm bạn, tất cả mọi chúng ta đều sẽ có ngày ly biệt và đến điểm dừng, đó là ngày mà mình rời xa thế giới nầy, ly biệt người thân thương, mọi thứ mà ta gắn bó trân quí yêu thích rồi cũng phải buông xuôi, ta không giữ mãi những gì mình có được, mất mát, đổi thay, tàn hoại…vì thế gian là vô thường, có một thứ không bao giờ thay đổi, đó là luôn luôn thay đổi, sống ở đời đôi lúc cũng phải tuỳ duyên, thay đổi chính mình cho phù hợp với thời đại hoàn cảnh, nếu ta không thay đổi thì sẽ bị thay thế và lùi về phía sau.
Nếu biết còn vài ngày, vài giờ, vài phút giây nữa để sống, thì bạn sẽ sống như thế nào, và làm gì cho khoảng thời gian còn lại của mình?… Ai nấy đều có nỗi khổ niềm đau, vì vậy cho dù hoàn cảnh nào, ta phải sống tràn ngập tình thương yêu: Bản thân, mọi người và muôn loài, khi tình thương đủ lớn thì cánh cửa khổ đau cũng dần khép lại, xin cho đi tình thương vô hạn bằng nhiều phương diện ở trong đời.
Lạy Phật mong sao cho con và mọi người mọi loài sống an lành tự tại, như cánh hạc tung bay giữa bầu trời cao rộng thênh thang, như những đám mây nhẹ nhàng phiêu bồng cao vút chốn thiên không, như dòng nước thì thầm len lõi xuyên qua mọi ngóc ngách của vũ trụ bao la, thong dong từng bước chân đi ngang cuộc đời một cách an toàn không vướng mắc, như làn gió thổi qua những cánh đồng hoa cỏ, mang theo hương thơm vi diệu lan tỏa khắp mọi chân trời.
Thời gian của kiếp người là một nguồn tài nguyên có giới hạn, không thể tái chế, mua bán, trao đổi, tiền bạc châu báu mất đi hôm nay, ngày mai có thể tìm được, còn thời gian trôi qua rồi, sẽ không bao giờ trở lại. Món quà vô giá này, tạo hóa đã ban cho chúng ta và muôn loài đồng đều như nhau. Mỗi ngày đêm có 24 giờ đồng hồ, nhưng chúng ta sử dụng vào việc gì, đó là chuyện cá nhân của từng người…
Đời người sống vài mươi năm, thật quá ngắn ngủi so với vòng luân hồi vô tận. Mỗi một hành nghiệp của chúng ta, dù tốt hay xấu, đều ẩn tàng lý nhân quả ở đó. Vì vậy, khi được làm thân người, bạn hãy tận dụng cơ hội hiếm có nầy, cố gắng sống nhân từ, đạo đức, chân chánh, trung nghĩa, thanh cao, liêm khiết,… trải lòng yêu thương giúp đỡ mọi người.
Cuộc đời, vốn dĩ có nhiều sự bất an đau khổ, ta nên sống sao cho có ý nghĩa, mang lại niềm vui cho mình và người. Ngày ngày tu nhân tích đức, sớm sớm tinh tấn công phu, cầu mong cho mọi người hết khổ, sống đời an vui hạnh phúc trong cõi phù du mộng ảo nầy.
Tuy nhiên, cuộc đời thật tươi đẹp cho những ai sống chân thật với nó: Và vẫn còn đâu đó những khoảng trời bình yên vô hạn, những đàn cò trắng bay lượn xa xa trên cánh đồng lúa bất tận giữa buổi chiều thu nhạt nắng, những khu rừng nguyên sinh xanh thẳm bao la, những dòng sông tĩnh lặng uốn khúc êm đềm, những chú ong dễ thương chăm chỉ hút mật, những đàn bướm bay chập chờn trong vườn hoa cỏ dại khi bình minh về còn đượm thấm sương đêm….thành trụ hoại không – thế gian vô thường, sanh già bệnh chết – thân người giả tạm, xuân hạ thu đông – năm tháng dần trôi, lá rụng về cội nước chảy ra khơi, an nhiên cho một chuyến đi về,…
Thong dong ở mọi phương trời
Mây bay gió thổi mong đời an yên.
Gót chân thoát tục tuỳ duyên
Lối về hoa cỏ thiên nhiên thanh nhàn.
Nha Mân, 03/2023.
Kinh Vu Lan – Thích Thiện Phước.